چه مطالبی در این پایگاه اینترنتی، برای شما به عنوان گردشگر، میتواند مفید باشد؟

نظر خود را ثبت کنید و 2 شب اقامت رایگان در هتل ، از اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان جایزه بگیرید.

ملایر دومين شهرستان استان همدان، با وسعتی حدود 3210 کیلومتر شامل شهرهای: ملایر ،سامن ،ازندریان، جوکار ،زنگنه و 4 بخش مرکزی، سامن ، جوکار و زند و15 دهستان و 221 روستای دارای سکنه می باشد.شهرستان ملایر از شمال به همدان ، از شرق به اراک ، از جنوب به بروجرد و از طرف غرب به شهر های تویسرکان ونهاوند محدود شده است . ارتفاع این شهرستان از سطح دریا 1780 متر و فاصله اش از همدان و تهران به ترتیب 86 و360 کیلومتر است .امتداد رشته کوه الوند از شمال و شمال شرق این شهرستان می گذرد و به کوه های سربند اراک متصل می شود.مرتفع ترین کوه شهرستان ” قله لشکر در “می باشد و کوه معروف یزدگرد با بقایای قلعه یزد گرد ساسانی در جنوب شهر قرار دارد .

مهمترین رودخانه ملایر رود حرَم آباد است که آب آن فصلی است .پوشش گیاهی شهرستان از نوع استپ کوهپایه ای است . ملایر از نظر آب وهوایی در مرز آب وهوای معتدل کوهستانی وآب و هوای نیمه بیابانی قرار گرفته استزبان اهالی آمیزه ای از لری،کردی و فارسی وپهلوی میانه با لهجه لری و لک می باشد.

اقتصاد شهرستان عمدتاً بر پایه کشاورزی استوار است و مهمترین محصولات آن شامل : انگور،جو،گندم،حبوبات و علوفه است . سوغات وصادرات مهم ملایر شامل قالی و گلیم، صنایع مبلمان منبت ،سازهای سنتی ،مروار بافی،خشکبار ،انواع شیره انگور ، عسل ، بادام ،گردو و بخصوص کشمش است که به علت مرغوبیت و وفور آن ،چند کارخانه به تولید و بسته بندی کشمش مشغول می باشند و محصول آن را به کشور های اروپایی و کشور های حوزه خلیج فارس صادر می کنند.

وجه تسمیه ملایر :مورخان در مورد تاریخچه ملایر نظرات مختلفی را ذکر کرده اند که حاکی از آن است که ؛ در زمان مادها در این منطقه با روشن کردن آتش بر روی تپه ها و کوه ها اخبار را به سایر مناطق می رسانده اند و از این رو این منطقه را (مَل آگر) به معنی تپه آتش نامیده اند. بعضي ازمحققين اظهار داشته اندكه نام ملاير تركيبي از دو واژه “مال” و”آير” است كه درلهجه كردي و لري واژه “مال” به معني خانه و واژه آير معرف “آگر” است نظر ديگر اين است كه ملاير از واژه “مَل” به معني خانه وكلمه “آير” به معني آرياها كه معني خانه و سرزمين آرياها تشكيل مي دهد .وجود آتشکده نوشیجان در اطراف ملایر و همچنین روشن کردن آتش بر روی کوهای اطراف ملایردر شب های چهارشنبه سوری و شب عید که بعداز قرن ها هنوز پا برجاست شاید دلیل صحت این نظریه باشد . بنای فعلی این شهر را با حکومت فتحعلی شاه قاجار در سال 1188 شمسی مقارن می دانند که به دست نوه اش حاج سیف الدوله (حاکم وقت ملایر و تویسرکان) آباد گردید از جمله می توان به احداث چند قصر ، باغ ، مسجد و حمام اشاره نمود و به همین دلیل تا قبل از انقراض سلسله قاجاریه آن را دولت آباد می نامیدند.

سوغات ملاير:شيره-باسلوق-كشمش

جاذبه هاي فرهنگي تاريخي شهرستان ملاير:

ارگ و معبد باستاني نوشيجان ، موزه و عمارت لطفعليان ، يخدان مير فتاح ، مقبره سيف الدوله ، مسجد تاريخي عاشورا ، برج خانقلي سامن ، برج و مقبره بابا حسين ، حمام بلورايماني ، بازار ، عمارت تاريخي منصوري ، شهر زير زميني ارزانفود ، قلعه انوچ ، دژ گوراب، مجموعه دستكند زير زميني شهر سامن،زيستگاه حيات وحش لشكردر،روستاي مانيزان.مجموعه گردشگري بام ملاير.پارك سيفيه

https://hamedaninfo.ir/video_type/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%85%d9%84%d8%a7%db%8c%d8%b1-%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d9%85%d8%a8%d9%84-%d9%88-%d9%85%d9%86%d8%a8/

این شهرستان ازشمال به ملایر،ازمغرب به کنگاور واز جنوب به شهرستان نهاوند محدود می شود.بلندترین نقطه این شهرستان قله الوند با ارتفاع 3574 متر است.این شهرستان به دلیل کوهستانی و مرتفع بودن دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است و رودخانه های مهم آن عبارتند از: قلقل رود،کرزان رود، سرکان رود وسرابی . شهرستان تویسرکان با مساحت 1556 کیلومتر مربع از 3 شهر تویسرکان،سرکان وفرسفج و 2 بخش مرکزی و قلقل رود و 7 دهستان و 111 روستا تشکیل شده است. زبان ایشان فارسی است ولی تعدادی از روستاهای مجاور به استان کرمانشاه و شهرستان ملایر و نهاوند به کردی، لری، و به طور محدود به ترکی نیز سخن می گویند.

وجه تسمیه تویسرکان:درباره تویسرکان در یکی از قدیمی ترین کتب جغرافی با عنوان “رودآور” چنین آمده است؛(رودآور کوره ای از اعمال جبال است در هفت فرسخی همدان و نهاوند) جای دیگر در همین کتاب : (رودآور شهری است بزرگ و پهناور و زراعت زعفران آن مشهور است و منبر آن محلی است به نام کرج رودآور که قریه های بسیار دارد).از نظر تاریخی در برخی کتب که از قرن هفتم هجری به بعد تالیف شده، از این محل به نام (قصبه توی) یادشده است که از محلات رود آور بوده است.

سوغات تويسركان:نبات-نقل-گردو-گرده

جاذبه هاي فرهنگي تاريخي شهرستان تويسركان:

آرامگاه مير رضي الدين آرتيماني ، آرامگاه حبقوق نبي ، كاروانسراي شاه عباس فرسفج ، خانه مسعودي ، پل فرسفج ، آرامگاه ابوالعجن ثقفي ، قلعه اشتران ، مسجد جامع ، مدرسه علميه زنگنه ، قلعه دختر-قلعه باشقورتاران ، حمام اعظم ، پل كوريجان ، حمام سنگي،مسجد جامع تويسركان،منطقه حفاظت شده خان گرمز

https://hamedaninfo.ir/video_type/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%aa%d9%88%db%8c%d8%b3%d8%b1%da%a9%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%87%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%86/

شهرستان اسدآباد با ارتفاع 1607 متر از سطح دریا ، آخرین شهرستان غربی همدان است. از شمال به شهرستان قروه سنندج ، از شمال شرقی و مشرق به شهرستان بهار ، از جنوب شرقی به شهرستان تویسرکان ، از جنوب به شهرستان کنگاور کرمانشاه و از غرب به شهرستان سنقر کرمانشاه وصل مي شود.آب و هوای آن در تابستان نسبتاً گرم و در زمستان معتدل است. باد بسیار سردی موسوم به باد «کَوَر» دارد که از شمال غربی می وزد.

اسدآباد از ایام قدیم آباد بوده و همان «آدراپانا» است. در فتح اسلام که زمان عمر به سر کردگی سعدوقاص انجام گرفت این منطقه به دست مسلمین فتح و از آن روز به بعد سعدآباد معروف و هم اکنون به اسدآباد شهرت دارد.

وسعت این شهرستان 1195 کیلومتر می باشد. از یک بخش (مرکزی) ، یک شهر(اسدآباد) و 7 دهستان تشکیل شده است. زبان مردم شهرستان اسدآباد فارسی ، کردی و ترکی است. دین و مذهب مردم این شهرستان اسلام و شیعه جعفری می باشد.

سوغات اسدآباد :رب گوجه فرنگی ، مویز ، شیره ، انگور ، شپله ، گردو ، عسل ، آلو ، قالی ، گلیم ، جاجیم و … .

جاذبه هاي فرهنگي تاريخي شهرستان اسدآباد:

آب انبار صفوي ، كتيبه آغاجان بلاغي ، پل شكسته خسرو آباد ، حمام قديمي بازار ، مسجد آقاجاني ، سنگ نوشته هاي سلطاني ، موزه مردم شناسي ، كتيبه يادبود سيد جمال الدين اسد آبادي،مسجد ميرزا آقاخان

https://hamedaninfo.ir/video_type/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b3%d8%af%d8%a2%d8%a8%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%87%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%86/

پيشينه تاريخي استان همدان

استان همدان از دورترین زمان محل استقرار و نشو ونمای تمدن های باستانی بوده است.وجود تعداد قابل ملاحظه ای از تپه های باستانی ماقبل تاریخ در نقاط مختلف استان،دلیل بر اثبات این مدعا است.نتایج مطالعات و کاوش های ‘تپه گیان’ نهاوند نشان می دهد که مردمان ساکن استان در شش هزارسال پیش،ازفرهنگ و تمدن نسبتاً پیش رفته ای برخوردار بودند.ظروف سفالین منقوش به دست آمده ازآنان از لحاظ هنری و صنعتی گویای این امر است.همچنین کاوش ها و بررسی های مختصر صورت گرفته بر روی تپه های باستانی نقاط مختلف استان نشان دهنده گسترش تمدن های پیش از تاریخ در نقاط مختلف و استمرار آن ها طی چندین هزار سال است.درقدیمی ترین سنگ نوشته آشوری،از همدان به عنوان ‘آکسایا’ به معنی شهر کاسیان نام برده شده است و این امر نشان می دهد که پیشینه مدنیت شهر همدان حداقل به هزاره سوم قبل از میلاد باز می گردد.
ثروت و نعمات طبیعی ناشی از فعالیت های اقتصادی و کشاورزی اقوام ساکن در منطقه غرب ایران از جمله اقوام مستقر درپیرامون رشته کوه الوند که ما امروز آن را به عنوان استان همدان می شناسیم،چنان بود که در نیمه دوم هزاره دوم تا اواخر نیمه اول هزاره اول قبل از میلاد برای مدت نزدیک به یک هزارسال،این منطقه به طور متناوب مورد هجوم و چپاول لشگریان دولت آشورکه در این زمان در شمال بین النهرین مستقر بود،قرار داشت.شرح لشگرکشی ها به این منطقه و فتوحات و کسب غنایم،قسمت های قابل توجهی ازمتون سنگ نبشته های به دست آمده ازکاخ های شاهان آشور است.تداوم این حملات،به تدریج به تشکل اقوام و ملل مستقر در منطقه که در این زمان عمده ترین آن ها را اقوام آریایی نژاد مادی تشکیل می داد،منجر شد.تیگلات پیلسر اول (1100ق.م) برای نخستین بار در سنگ نبشته ای از اقوام ماد نام برده است.همچنین انجام حفاری های باستان شناسی در تپه های گودین و سگاوی نزدیک کنگاور و نیز نوشیجان ملایر گوشه هایی از فرهنگ و تمدن اقوام ماد در این زمان را آشکار ساخته است.ازجمله آثار به دست آمده از این مناطق می توان به نخستین نمونه های خط و نگارش و اشکال اولیه سکه و نخستین مظاهر فرهنگ دینی و معماری ایرانی اشاره نمود.

بر اساس آنچه که هرودت مورخ یونانی نگاشته است،مادها در اواخر قرن هشتم ق.م به رهبری ‘دیاآکو’توانستند به تشکل سیاسی و نظامی دست یافته و نخستین دولت مقتدر فلات ایران را پایه گذاری کنند.دیاآکو شهر همدان را به پایتختی برگزید وبه دستور او استحکامات عظیمی شامل هفت حصار تودر توکه هریک به رنگی خاص مزین شده بود ساخته شد.دو حصار مرکزی یکی با الواح سیمین و دیگری با الواح زرین پوشانیده شد و کاخ ها و خزاین درون حصار مرکزی برپا گردید.مردم پیرامون این حصارهای هفت گانه منازل خود را برپا داشتند.به نظر اغلب پژوهشگران تاریخ و باستان شناسی،تپه هگمتانه همدان جزیی از بقایای همین استحکامات است.مادها انتقام چندین سده قتل و کشتار وغارت مردم غرب ایران را با فتح آشور پایتخت آشوریان و سرنگون ساختن این دولت گرفتند.

شهر همدان طی 150 سال حکومت مادها، از نعمت و آبادانی فراوان برخوردار وبعد از انقراض آن ها هرچند مرکزیت نخستین را از دست داد ولی به عنوان یکی از سه پایتخت هخامنشیان مورد توجه خاص بود.وجود کتیبه های گنج نامه،بقایای ستون های سنگی،کاخ های هخامنشی،جام ها و الواح زرین وسیمین به دست آمده از همدان حاکی از اهمیت این منطقه در دوره هخامنشی است.
در سال 330 ق.م شهر همدان به دست اسکندر مقدونی فتح شد و به دلیل موقعیت استراتژیک آن، تبدیل به مقر نظامی او گردید.در اواخر دوره سلوکی شهر همدان محل تلاقی و برخورد متعدد آنان با اشکانیان بود تا اینکه در سال 155 ق.م مهرداد اشکانی این شهر را تصرف کرد.از دوره اشکانی و سلوکی مجسمه شیرسنگی و بقایای یک گورستان در شهر همدان وآثار مختصری از معبد لائودیسه در شهر نهاوند برجای مانده است.همدان یکی از آخرین پایگاه های مقاومت پارتیان در برابر حکومت تازه نفس ساسانی بود.از’آرتاباز’پسر اردوان پنجم که پس از مرگ پدرش در نبرد با سپاهیان اردشیر بابکان رهبری مبارزات را به مدت سه سال تا230 میلادی برعلیه اردشیر ادامه داد،سکه ای یک درهمی در دست است که محل ضرب آن همدان به سال 277 میلادی است.
دردوره ساسانی همدان یکی ازضرابخانه های حکومت بود و سکه های متعددی از این دوره در این شهر کشف شده است.در کتابچه ای به نام ‘شهرها’ که در زمان قباد (500 میلادی)به زبان پهلوی نگاشته شده،بنای همدان به یزدگرد اول نسبت داده شده و این نشان دهندۀ عملیات عمرانی مهمی است که توسط او در همدان صورت گرفته است.

همدان در دوران اسلامی:شهر همدان مقارن با تاخت و تاز اعراب به ایران و فتح آن به دست مسلمانان در سال 645 میلادی چندان اعتبار و اهمیت داشت که اعراب گشودن آن را پس از فتح نهاوند بزرگترین پیروزی خود بر ساسانیان شمرده اند.در منابع تاریخی آمده است که پس از وقوع جنگ نهاوند وغلبه اعراب،حاکم ایرانی شهر همدان با تازیان قرارداد صلح منعقد نمود ولی این معاهده دوامی نیافت و شهر به سال 26 ه.ق برابر با 645 میلادی به دست اعراب افتاد و به تدیج بعضی از طوایف عرب در آن ساکن شدندوازآن میان’بنوسلمه’حکومت شهررابه دست گرفت.

از اواسط قرن سوم حکومت شهر به دست سادات علوی افتاد.آنان به عنوان علویان و سپس با نام علا الدوله های همدان،برای مدت چهار قرن این مقام را به صورت موروثی در اختیار داشتند.بنای ارزشمند گنبد علویان یادگار این دوره است.در منابع تاریخی دوره اسلامی از این شهر با عنوان ‘همدان’ یاد شده است و آن را کهن ترین شهر جبال دانسته و قدمت آن را به عصر اسطوره ای ایران رسانیده اند.

‘ابوعلی کاتب همدانی’ مورخ قرن سوم وچهارم ه.ق درباره شهر همدان آورده است:’همدان شهری بزرگ و قدیم بود اما به وقت اسلام از این شهر تنها سپید دژ باقی مانده بود وبعضی خانه ها در حوالی آن و اعراب آن را قصر ابیض می خواندند سپس آن را دیواری ساختند وچهار دروازه و به مدتی نزدیک آن را باطل گردانیده و عمارت درافزودند’. در تاریخ 260 ه.ق این عمارت را نخستین رییس علوی شهر همدان بنا کرده بود.درسال 319 ه.ق،مرداویچ زیاری، بانی ‘آل بویه’ به قهر بسیاری از ساکنان آن را هلاک نمودو شیرسنگی معروف را از دروازه های شهر به خاک افکند.در سال 345 ه.ق شهر همدان بر اثر زلزله خسارت فراوان دید و تشنجات مذهبی نیز در سال 351 ه.ق جان بسیاری از مردم را گرفت.در قرن چهار و پنج کشمکش های فراوانی بین سلسله های حسنویه،دیلمیان وکاکویه در همدان رخ داد.باباطاهر عارف و شاعر وارسته مشهور در این دوره در شهر همدان می زیست.
در سال387 تا412 ه.ق ،’شمس الدوله ابوطاهرشاه’خسرو دیلمی در همدان حکوت می کرد و ‘ابوعلب سینا’ طبیب و دانشمند بزرگ ایرانی منصب وزارت او را داشت.

در اواخر قرن پنجم این شهر پایتخت بوییان جبال بود.ترکمانان غز به سال 420 ه.ق همدان را تاراج کردندو از نیمه همین قرن ترکمانان سلجوقی بر آن چیره گشتند.در سده شش و با تجزیه امپراتوری آن ها،همدان پایتخت سلاجقه عراق عجم شد.
یورش مغولان (618 و621 ه.ق) بسیاری از آبادی ها و شهرهای استان ازجمله همدان را یکسره دستخوش ویرانی ساخت و بسیاری از اهالی آن در دفاع قهرمانانه در مقابل سپاه مغول جان باختند.اندکی بعد شهرکی در حومه شمالی شهر سابق به نام همدان نو شکل گرفت.در دوره ایلخانیان این شهر تا حدودی اهمیت سابق را باز یافت و در زمان وزارت ‘خواجه رشید الدین فضل اله همدانی’ (718 ه.ق) شهر همدان مورد توجه خاص بود. بایدوخان مغول در سال695 ه.ق در همدان تاج گذاری کرد و در راه ترمیم خرابی ها وآبادانی شهر کوشید.ابنیه مهمی نظیربقعه استرومردخای،مقبره سابق باباطاهر،امامزاده اظهر،هود،حیقوق نبی و…از این دوره به جای مانده است.این رونق و آبادانی دیری نپایید و لشکریان تیمور شهر را تصرف و ویران نمودند.پس از آن همدان برای حدود 300 سال تقریبا به فراموشی سپرده شد؛تا اینکه در دوره صفویه مجددا از نعمت و آبادانی بهره مند گردید.ایجاد کاروانسراها ،مدارس و پل ها در شهر همدان و دیگر نقاط استان از جمله در تویسرکان بیانگر توجه صفویان به آبادانی شهرهاست.ازبناهای مهم دوره صفویه می توان به امامزاده حسین،کاروانسرای تاج آباد، پل کوریجان در روستای کوریجان،پل جهان آباد در فامنین،مدرسه شیخ علیخان زنگنه،پل و کاروانسرای فرسفج در تویسرکان و پل خسروآباد وآب انباراسدآباد اشاره کرد.پس از انقراض صفویه و بروز هرج و مرج،درسال1136 یا1138 ه.ق شهر همدان به تصرف ‘احمد پاشا’ والی عثمانی درآمد و بر اثر مقاومت مردم در برابر عساگر عثمانی جز شماری اندک از اهالی باقی نماند.شش سال بعد نادر شاه توانست شهر را از مهاجمین باز پس گیرد ولی در پاییز1144 ه.ق مجددا عثمانیان برآن تسلط یافتند.در نهایت در سال 1145 ه.ق به موجب پیمان نامه ای میان ایران و عثمانی،شهر همدان به طور قطع به ایران واگذار شد.

در دوره زندیه همدان در دست امیران آن خاندان بود و در سال 1193 ه.ق ‘علی مرادخان’ نوه خواهری کریمخان زند بعد از مرگ وی دم از استقلال زد و همدان را به عنوان پایتخت خود برگزید.او به نام خود سکه ضرب کردو بر روی آن از همدان با عنوان ‘بلده طیبه’ یاد کرد.در سال1205 ه.ق ‘آقا محمدخان’ قاجار همدان را تصرف و قتل عام کرد و برج و باروی آن را ویران ساخت.در طول حکومت قاجاریان موقعیت شهر همدان به تدریج تثبیت شد.بازسازی و احداث بازار و مسجد جامع همدان،تویسرکان وملایر از یادگارهای این دوره است.در جنگ جهانی اول نیز شهر همدان وآبادی ها و شهرهای دیگر استان به تناوب به اشغال قوای روس،عثمانی و انگلیس درآمد و شهرهمدان ستاد سپاهیان آن ها بود.همدان در همین زمان قحطی سختی را از سر گذرانید.’جکسن’انگلیسی که در سال 1281 ش (1903م) ازهمدان دیدار کرد،می نویسد شهر از نظر امور اداری به چهار ناحیه و یا محله تقسیم می شود و هر یک دارای کدخدایی جداگانه است.این کدخدا در برابر حاکم مسئول است و شغل او عملاً موروثی است.وی می افزاید که بیش از 500 دکان پرمشتری در بازار همدان دیده می شود و در کناربازار بیش از 50 کاروانسرا قرار دارد که در تهیه اشیا و ادوات مورد مورد لزوم گروه بی شمار بازرگانان و زوار که از این شهر می گذرند،در جنب و جوش اندو کارشان سخت پر رونق است.او می افزاید شصت گرمابه عمومی پرمشتری در این شهر مشغول به کار است.

با همدان بیشتر آشنا شوید – همدان اینفو

جاذبه های گردشگری همدان – همدان اینفو

https://hamedaninfo.ir/video_type/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d9%87%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%86-2018%d8%8c-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%aa%d8%ae%d8%aa-%da%af%d8%b1%d8%af%d8%b4%da%af%d8%b1%db%8c-%da%a9%d8%b4%d9%88%d8%b1%d9%87%d8%a7%db%8c/

بهار یکی از شهرستانهای نه گانه استان همدان با گستره ای معادل1334 کیلومتر مربع 7% از وسعت استان همدان را تشکیل می دهد. بلندترین نقطه آن2964 متر وپست ترین نقطه 1700 متر از سطح دریاارتفاع دارد. براساس آمارسال 1385 دارای 119576 نفر جمعیت و شامل3شهر بهار،لالجین و صالح آباد و6 دهستان و68 روستاست. 99/92%مردم شهرستان شیعه اثنی عشری بوده و به زبان ترکی صحبت می کنند. عده کمی نیز به دلیل همجواری با استان کردستان کردی صحبت می کنند.

وجه تسمیه:در کتب قدیمی از شهر بهار بعنوان مرکزی با آبادی بسیار یاد شده است. در اوایل قرن پنجم هجری که سلجوقیان پایتخت خودرا شهر همدان قرار دادند نام آن چمن ،قلعه بهار،مرغزار قراتکین(یکی از امرای سلجوقی) بوده است. بهار در طول تاریخ چندین بار مورد هجوم واقع شده است.ایل بهارلواز نژاد سلجوقیان بودند که به نواحی کردستان و همدان کوچانده شده و ییلاق خودرا چمن های بهار قرار دادند.این ایل در زمان صفویه به دو شاخه تقسیم و یک شاخه از آن بعنوان ایل بهارلو در بهار ساکن شده و به کشاورزی مشغول شدند که وجه تسمیه بهار به دلیل اسکان این ایل می باشد (کتاب تاریخ گزیده حمدالله مستوفی) وجه تسمیه بهار از کلمه (وهار) در زبان پهلوی یا (واهره)است که مشتمل از دو جزء(وه) به معنی به و نیکو و (وار) که ظاهرا پسوند صفت بوده وبرروی هم به معنای (خویشاوندی) و(نیکی آور) است.

جاذبه هاي فرهنگي تاريخي شهرستان بهار:

قلعه تاريخي ميهمله عليا ، پل مهاجران ، كاروانسراي تاج آباد ، مرقد آيت اله بهاري،قلعه تاريخي ميهمله عليا

سفال و سرامیک لالجین:

شهر لالجین باحدود 15000 نفر جمعیت در شمال همدان واقع شده است. ارتفاع این شهر از سطح دریا 1731متر است.این شهر که مرکز بخش 55000 نفری لالجین است .از همدان 25 کیلومتر و از بهار 9 کیلومتر فاصله دارد. قدیمی ترین سند تاریخی که در آن از لالجین نام برده شده در نزهه القلوب می باشدکه ازآن بعنوان یکی از ولایات پنجگانه همدان یادکرده است. از نامهای دیگری چون” لعل جین” نیز در متون تاریخی یادشده است. این شهر به لحاظ تولید صنایع دستی سفالینه از شهرت جهانی برخوردار است.

پیشینه این صنعت به قرن هفتم هجری می رسد. صنایع دستی سفال وسرامیک ،لالجین را به یکی از قطبهای گردشگری استان همدان تبدیل کرده است. کارگاه سفال عسگری در این شهر یکی از قدیمی ترین کارگاههای استان است که به ثبت آثار ملی رسیده است.سفالینه های ساخت لالجین بسیار است و انواع ظروف تزئینی و مصرفی را شامل میشود. در سالهای اخیر به عللی همچون عدم کاربرد برخی از سفالینه ها با کاهش موارد استفاده و تغییر سلیقه خریداران تمایل به ساخت ظروف تزئینی بیشتر شده و خطر نابودی بعضی از شاخه های سفالگری همچون ساخت کوزه خمره و دیزی را تهدید می کند.

https://hamedaninfo.ir/video_type/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d9%87%d8%a7%d8%b1%d8%8c-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%87%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%86/

شهرستان فامنین یکی از شهرستان های تابعه استان همدان است که از طرف شمال به شهرستان رزن و از طرف جنوب به بخش شراء (قهاوند) از طرف شرق به استان مرکزی و از مغرب به شهرستان کبودرآهنگ محدود می شود . شهرستان فامنین با مساحتی حدود 1362 کیلومتر مربع معادل 6/7 درصد مساحت کل استان همدان می باشد.

شهرستان فامنین در 55 کیلومتری جاده همدان به ساوه قرار گرفته که جمعیت آن بالغ بر 42898 نفر می باشد و به عنوان دروازه ورودی استان همدان از طرف شمال شرق جایگاه ویژه ای دارد

دشت فامنین یکی از دشت های نه گانه استان همدان است که تولید محصولات کشاورزی آن نقش عمده ای در اقتصاد شهرستان دارد.

جاذبه هاي فرهنگي تاريخي شهرستان فامنين:

غار قلعه جوق ، پل جهان آباد ، مسجد خوش آباد ، برج باستاني قلعه جوق،امامزاده يونس،امامزاده عين وغين

https://hamedaninfo.ir/video_type/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%81%d8%a7%d9%85%d9%86%db%8c%d9%86-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%87%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%86/

شهرستان کبودرآهنگ با وسعتی معادل 3816 کیلوکتر مربع ، دارای 152813 نفر جمعیت ، با تراکم نسبی 40 نفر در هر کیلومتر مربع می باشد که پایین ترین تراکم در استان است و در حد فاصل 47 درجه و 54 دقیقه طول شرقی و مدارات 35 درجه و 1 دقیقه تا 35 درجه و 43 دقیقه عرض شمالی در در شمال استان همدان قرار دارد . این شهرستان از شمال به قسمتی از استان زنجان ، از جنوب به شهرستان بهار ، از جنوب شرقی به شهرستان همدان ، از شرق به شهرستان رزن و از غرب به قسمتی از استان کردستان محدود می شود و 1680 متر از سطح دریا ارتفاع دارد . اختلاف دمای تابستان و زمستان کبودرآهنگ زیاد ست به طوری که بیشترین و کمترین دمای مطلق ثبت شده استان ، متعلق به این شهرستان است . این شهرستان دارای یک شهر ، 3 بخش و 11 دهستان می باشد. اکثریت جمعیت این شهرستان مسلمان بوده و پیرو مذهب شیعه می باشند و بیشتر به زبان ترکی صحبت می کنند ، اگرچه زبان فارسی نیز رایج است .

جاذبه های گردشگری و تاریخی کبودرآهنگ :

غار علیصدر- حمام سنگی- قلعه باشقورتاران- پل کوریجان -حمام اعظم کبودرآهنگ- امامزاده عبدا…- روستای مسجدین قلعه -روستای طراقیه

غار عليصدر: غار علیصدر بر اساس نظر کارشناسان مطرح زمین شناسی دنیا، یکی از بی نظیر ترین و بزرگ ترین غارهای آبی جهان است که شکل گیری آن به دوره ی ژوراسیک (دوره ی دوم زمین شناسی 190-136 میلیون سال پیش) برمی گردد. این غار در سال های 42-1341 توسط جمعي از کوه نوردان و غار نوردان گروه سینای همدان شناسایی و قایقرانی در این غار شگفت آور با وسايل ابتدایی،در سال 1346 به همت دست اندرکاران امر و تعویض دهانه ی غار امکان پذیر شده است. نام این غار برگرفته از نام روستای علیصدر است که سالیان گذشته علی سد و علی سرد نیز گفته می شده است.بر اساس تحقیقات و مستندات موجود بخش های ورودی غار در دوره ی صفویان مورد استفاده مردمان آن زمان قرار می گرفته به طوری که از مدخل ورودی به عنوان پناهگاه و از آب آن به صورت آب انباری برای مصارف کشاورزی استفاده می کردند دمای داخل غار حدود 0c16 و دمای آب 0c12 ثابت می باشد .PH آب تقریباً خنثی است و عمق آب بین نیم تا 14 متر اندازه گیری شده است . سختی آب غار بالا بوده و از نوع آهکی است بنابراین استفاده از آن برای آشامیدن توصیه نمی شود . علیصدر غاری زنده است و هیچگونه گاز سمی در آن یافت نمی شود و به علت وجود جریان هوا نفس تنگی در آن احساس نمی گردد. همچنین به علت عدم وجود نور خورشید هیچگونه حیات جانوری در این غار دیده نمی شود . نکته جالب اینکه غار از نوع غارهای تحکیم یافته است که در طی پنج میلیون سال گذشته هیچگونه ریزشی در آن صورت نگرفته چراکه استالاکتیت و استالاکمیت های موجود در غار با عمری به همین میزان دیده می شود . ضمناً تا کنون 3/11 کیلومتر از مجموع دهلیزهای این غار در مراحل مختلف شناسایی و حدود 2/3 کیلومتر آن مورد بازدید علاقمندان قرار می گیرد.

https://hamedaninfo.ir/video_type/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%da%a9%d8%a8%d9%88%d8%af%d8%b1%d8%a2%d9%87%d9%86%da%af-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%87%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%86/

این شهرستان در دشتی هموار با زمین‌های حاصلخیز و مناطق طبیعی، در مسیر جاده اصلی همدان – تهران در ۸۱ کیلومتری شمال همدان قرار گرفته و بین مدار ۴۸درجه و۳۲ دقیقه، تا ۴۹درجه و ۲۷ دقیقه طول شرقی و۱۰ دقیقه تا ۳۵ درجه و۲۴عرض شمالی واقع گردیده است.

این شهرستان ۲۷۲۹کیلومترمربع مساحت دارای ۱۱۳۰۵۳ نفر جمعیت طبق آخرین سرشماری نفوس سال ۱۳۸۵، و تراکم نسبی ۴/۴۵نفر در هر کیلومتر مربع می‌باشد.

این شهرستان از ۳ شهر رزن، دمق و قروه درجزین و ۷ دهستان و ۱۲۶روستا دارای سکنه تشکیل شده است و اهالی آن اکثرا به زبان ترکی سخن می‌گویند ولی زبان فارسی نیز دربین آن‌ها رایج است.

رزن از سال ۱۳۶۸ از بخش به شهر و از سال ۱۳۷۳ به شهرستان ارتقاء یافت و در آن فرمانداری مستقر شد.

این شهرستان از شمال به قزوین، از جنوب به همدان، از شرق به استان مرکزی و از غرب به کبودرآهنگ محدود می‌باشد. بلندترین نقطه این شهرستان رشته کوه خرقان با ۲۸۹۸ متر ارتفاع در شمال شرقی این شهرستان و پست‌ترین نقطه آن دارای ۱۷۲۰ متر ارتفاع از سطح دریاست.

جاذبه‌های فرهنگی تاریخی شهرستان رزن:

امامزاده اظهر، امامزاده هود، حمام تاریخی دمق، حمام و مسجددرجزین، خانه آیت اله معصومی، روستاهای هدف درجزین وکاج

https://hamedaninfo.ir/video_type/%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%b1%d8%b2%d8%b1%d9%86-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%87%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%86/